Polska otwarta i jej przyjaciele

Pół roku temu organizowałem razem z Instytutem Obywatelskim konferencję „Polska Otwarta i jej wrogowie”. Jej celem było przekonanie polityków, by przyjąć jako zasadę, że zasoby informacji, wiedzy i treści wytworzone ze środków publicznych były własnością publiczną, powszechnie dostępną dla obywateli. Dostępną bezpłatnie, w formie aktywnej, tzn. umożliwiającej przetwarzanie (np. tworzenie przez obywateli własnych serwisów w oparciu o dane administracji publicznej).

Dziś na spotkania u Michała Boniego ruszył zespół roboczy, który ma przygotować założenia procesu wdrażania idei „Polski otwartej” w życie. Zespół zgromadził przedstawicieli resortów edukacji, kultury, nauki, spraw wewnętrznych oraz przedstawicieli innych środowisk (organizacje pozarządowe, biznes). Jeszcze przed rokiem trudno było przekonać polityków, że zasada otwartości może być wehikułem wymuszającym m.in. modernizację administracji. Dziś coraz więcej z nich dostrzega, że system Open Government może poprawić jakość dialogu między władzą publiczną a stroną społeczną, a otwarcie zasobów wiedzy i kultury sprzyjać rozwojowi kreatywności i innowacyjności.

Łatwo nie będzie, można spodziewać się oporu materii nie tylko ze strony urzędników (jak stwierdził jeden z uczestników, boją się oni nie tylko utraty istotnego atrybutu ich prestiżu – władzy nad informacją. Jeszcze gorsza jest transparentność wymuszona przez zasadę otwartości, w wyniku której obywatele zyskają łatwy dostęp do wiedzy na temat wydatkowania środków publicznych oraz będą mogli naocznie się przekonać o jakości informacji publicznej gromadzonej przez naszą administrację). Nie inaczej jest jednak w nauce, gdzie system Open Access i Open Courseware oznacza odsłonięcie nie tylko tego co dobre, lecz również pokładów słabizny. Ważne, żeby tego procesu nie zostawić samym politykom. Nawet jeśli mają dobre intencje, muszą czuć społeczny nacisk. Naciskajmy więc, nie chcemy niczego specjalnego. Chcemy tylko tego, co nam się należy i za co już zapłaciliśmy.