Good luck, Barack Obama!

Wysłuchałem właśnie „victory speech” Baracka Obamy. Doskonale przygotowana mowa, jeszcze lepiej wykonana. Nieważne skąd jesteś, nieważne jaki jesteś: bogaty czy biedny, czarny czy biały, gejem czy hetero masz takie same szanse. Obama uruchomił najlepszą amerykańską mitologię „American Dream” i „Frontier Country”. Gospodarka się odbudowuje, skończyła się dekada wojen, razem zbudujemy przyszłość…Łatwo jednak nie będzie, na co zwracali uwagę komentatorzy jeszcze przed wyborami. Najtrudniej będzie wykonać najważniejsze zadanie – odbudować pozycję klasy średniej. Na skutek zmian strukturalnych w gospodarce ucierpiała ona najbardziej, co dobrze pokazali m.in.  Daren Acemoglu David Autor w artykule „Skills, Taksa and Technologies Implications for Employment and Earnings„. Poniżej rysunek z tego artykułu pokazujący, że jeden z filarów „American Dream” – ucz się, a będzie ci dane sprawdza się coraz słabiej. Zwroty inwestycji edukacyjnych są coraz mniejsze, a nakłady (ze względu na wzrost kosztów kształcenia) coraz większe.

Na inny aspekt zwracał uwagę niedawno „The Economist” – nie działa także kolejny filar „American Dream”. Wbrew popularnej mitologii mobilność społeczna jest w USA mniejsza, niż w większości krajów europejskich. Mówiąc prościej – wpływ pozycji społecznej rodziców na przyszły sukces dzieci jest o wiele większy, niż np. w Holandii czy Szwecji. Ba, nawet Chiny oferują większą mobilność społeczną.

Mowę jednak Obama przygotował doskonałą, nie musi już myśleć o reelekcji, ma więc cztery lata na rozbrajanie politycznych min tkwiących w niezwykle złożonym amerykańskim systemie politycznym. Prezydent USA jest najpotężniejszym przywódcą politycznym na świecie i jednocześnie ma spętane ręce mechanizmami podziału władzy z Senatem, Izbą Reprezentantów, etc. A republikańska opozycja pokazała już, że nie ustąpi nawet o stopę. Pozostaje jednak życzyć powodzenia – jeszcze długo USA będą głównymi rozgrywającymi na światowej scenie, dobrze więc by tę rolę grały jak najlepiej.